Ook tijdens coronagolven goede zorg, contacten, ondersteuning en fijn werk
Corona Langetermijnplan
Bij het begin van de pandemie hebben alle instellingen hun prioriteitenplan voor griepvirussen geüpdatet en dit is in 2022 nogmaals herzien in het licht van corona. Deze prioriteitenplannen richten zich op het waarborgen van de continuïteit van de zorg, bijvoorbeeld door het inschakelen van vrijwilligers, familieleden of kantoormedewerkers en het beperken van de zorg tot de essentiële basiszorg.
Na een turbulent 2021 waren we gewaarschuwd en zijn we aan de slag gegaan met een lange-termijnplan. In april 2022 was het concept voor ons langetermijnbeleid rondom corona gereed. Dit document is een werkversie en is in de loop van de tijd verder verfijnd door middel van feedback van de CCR, COR en het MT.
Een van de onderdelen van ons langetermijnbeleid rondom corona was de inventarisatie van de basiszorg. Hierbij hebben we ons de vraag gesteld: als we gedwongen zijn om de zorg af te schalen, welke minimale zorg heeft elke cliënt dan nodig? Voor sommige locaties was het eenvoudig om de basiszorg in kaart te brengen, maar bij andere locaties waren er juist vragen over hoe dit in het zorgsysteem moest worden vastgelegd. Gaandeweg bleek dat ons zorgplansysteem rondom infectieziekten nog wat finetuning nodig heeft, door bijvoorbeeld afspraken te maken en specifieker in te richten. Momenteel hanteren locaties verschillende werkwijzen voor het vastleggen van zaken rondom infectieziekten.
Op veel plaatsen is het gelukt om de basiszorg voor cliënten in kaart te brengen op een manier die overdraagbaar is aan hulptroepen. Op sommige plaatsen hebben teams dit op een alternatieve manier gedaan, zoals het gebruik van looplijsten op de groep. We hebben ons ook ingezet om duidelijk te krijgen wie er uit het netwerk eventueel bereid en beschikbaar is om te helpen.
Een ander punt dat in ons langetermijnplan rondom corona was opgenomen, betrof het omgaan met verzet bij testen of vaccineren. In het toekomstplan van de Raphaëlstichting is hier expliciet aandacht aan besteed. In 2021 waren er cliënten die verzet toonden bij het testen of vaccineren. Voor het testen of vaccineren van cliënten moest altijd toestemming worden gevraagd aan de cliënt of diens wettelijk vertegenwoordiger. Maar zelfs als deze toestemming werd verkregen, bood dit geen uitkomst als een wilsonbekwame cliënt zich verzette tegen een test of vaccinatie. Bij dergelijke moeilijke kwesties draaide het om de vraag wat het belang van de cliënt was, wanneer er sprake was van ernstig nadeel en om welke reden dwang toegepast zou moeten worden. Het maken van de juiste keuze vereiste maatwerk en gesprekken. Daarom hebben we in 2022 een stroomschema ontwikkeld om ons hierbij te helpen.
Vaccinaties
In januari 2022 werd de eerste boostervaccinatiecampagne voor cliënten afgerond. De uitnodiging van medewerkers voor de eerste boostervaccinatie liep vertraging op vanwege ICT-problemen. Op 1 september 2022 keurde de EMA het aangepaste bivalente coronavaccin goed. Bij alle locaties was er onder cliënten veel animo voor de herhaalprikken, vergelijkbaar met het aantal vaccinaties in de vorige ronde. Dit keer slaagden we erin om medewerkers snel uit te nodigen door de uitnodigingen via werk-e-mail te versturen.
Besmettingen en quarantaine en isolatie cliënten
Wanneer een cliënt positief getest werd op corona, werd deze meestal geïsoleerd of in quarantaine geplaatst. Dit kon veel impact hebben op het welzijn en gevoel van veiligheid van de cliënt. Daarom was het voor ons belangrijk om in deze periode zoveel mogelijk leven toe te voegen aan de dagen van de cliënt, om te voorkomen dat deze dagen achter elkaar helemaal alleen in de kamer doorbracht. Samen met elkaar keken we naar wat er nog wel mogelijk was. Het betrekken van familie kon erg betekenisvol zijn. Soms vond de familie het ook prettig dat de cliënt zijn isolatieperiode thuis doorbracht. Ook op de woongroep was er veel meer mogelijk dan een jaar eerder in 2021. Zo konden we bijvoorbeeld (met volledige persoonlijke beschermingsmiddelen) spelletjes spelen zoals ganzenbord, een liedje spelen op de gitaar voor de bewoner op de kamer of een korte wandeling onder begeleiding maken op een rustig moment. Familie en verwanten wilden in zo’n periode ook regelmatig ondersteunen. Dit was fijn voor de verbinding met de familie en om het team te ontlasten.
Gedurende heel 2022 testten wel enkele cliënten positief op corona en gingen in isolatie indien mogelijk. In vergelijking met 2021 waren er minder complete woningen in quarantaine en minder clusteruitbraken onder cliënten. De quarantaine- en testrichtlijnen werden landelijk versoepeld voor geboosterde personen en personen die recent van corona waren genezen en nauw contact hadden met een besmet persoon. Voor niet-kwetsbare cliënten besloten wij al snel dezelfde richtlijnen aan te houden die voor alle Nederlanders golden. Het risico op een ernstig beloop van corona bij de meeste cliënten was immers laag, al vroegen kwetsbare cliënten we soms extra maatregelen. De continuïteit van de medewerkersbezetting was wel langere perioden een belangrijke zorg.
Verzuim medewerkers
We zagen in de organisatie gedurende heel 2022 periodiek kortdurend verzuim op verschillende plekken, zowel door corona als door de gewone griep. Dit zorgde soms voor problemen bij het behouden van zorgcontinuïteit en het invullen van roosters. Een heel enkele keer piekte dit dusdanig dat de zorg tijdelijk moest worden afgeschaald tot basiszorg.
Externe dagbesteding
De richtlijnen voor externe dagbesteders bleven vrij lang ongewijzigd (bij een besmetting thuis kon de cliënt niet naar de dagbesteding komen). Waar nodig boden coördinatoren maatwerk om cliënten/ouders te helpen bij knelpunten, bijvoorbeeld door alternatieve vormen van dagbesteding aan te bieden.
Draagvlak voor maatregelen
Net als in de samenleving, speelde er een belangrijk vraagstuk over het balanceren van het mentale welzijn van cliënten en medewerkers (bijvoorbeeld angst voor het virus) versus medische veiligheid. Dit had invloed op het draagvlak voor het opvolgen van richtlijnen. Om dit goed te verzorgen zijn er talloze gesprekken gevoerd met betrokkenen, waarbij respect werd getoond voor elkaars standpunten. Er werden onder andere moreel beraad sessies gehouden.
Samenkomsten en scholingen
We begonnen 2022 met de afspraak dat samenkomen alleen kon als het noodzakelijk was. Als een live-bijeenkomst het gesprek of de kwaliteit van het onderwijs dus ten goede kwam, kon de instelling hierin dus versoepelen. Bij deze bijeenkomsten werden algemene maatregelen in acht genomen, zoals de grootte van de ruimte afstemmen op aantal deelnemers, ventilatie, afstand houden en het vooraf afnemen van zelftesten. Al snel konden gelukkig samenkomsten en scholingen weer plaatsvinden zoals voorheen.
Overschakelen op gebruik van zelftesten
Het gebruik van zelftesten is toegenomen en effectief gebleken in het opsporen van besmettingen bij medewerkers en cliënten. Het beleid voor zorgmedewerkers werd aangepast, waarbij zij bij klachten een zelftest of PCR test deden en bij een positieve uitslag niet naar het werk mochten komen. Cliënten deden aan het begin ook preventief zelftesten, maar in lijn met de regels voor de maatschappij werd het test- en quarantaine beleid versoepeld, waarbij alleen cliënten met klachten nog getest werden. De eigen PCR-teststraten werden weinig gebruikt en zijn per 1 februari 2023 gestopt.
Infectiebestrijding in de toekomst
In 2022 is er een werkgroep opgezet om zich bezig te houden met infectiebestrijding en hygiëne, waarbij een aantal medewerkers zijn opgeleid tot IPA (Infectie Preventie Adviseur). Op termijn zal het corona-preventie/crisisoverleg worden vervangen door een nieuwe werkgroep die zich richt op algemene infectiebestrijding, waarbij de IPA werkgroep zich zal aansluiten. De corona-informatie op intranet is begin 2023 uitgebreid tot informatie over infectieziekten.
Terug naar vorige pagina